Na een aanwezigheid van 120 jaar vertrekken de paters uit het Jezuïetenhuis. Het gebouw op Bruul 56 krijgt een nieuwe bestemming. Ook de naastgelegen kerk krijgt een nieuwe eigenaar.
Op 12 september vindt een officieel afscheid plaats met voordrachten van bisschop Koen Van Houtte en burgemeester Bart Somers.
- donderdag 12 september
- 20 uur
- kerk van OLV-Van-Leliëndaal
Jezuïeten in Mechelen
De eerste aanwezigheid van jezuïeten (voluit: de katholieke religieuze orde Sociëteit van Jezus) in Mechelen dateert van 1611 als zij zich vanuit Antwerpen vestigen in het Keizershof nabij de Veemarkt (nu onder meer de Schouwburg). In hun complex komt er een grote school van waaruit de Contrareformatie verspreid wordt. De heilige Johannes Berchmans zal er school lopen. De Jezuïeten staan mee aan de oorsprong van de cathechismuslessen en de zondagsscholen in Mechelen. (bron: Stadsarchief Mechelen). De aanpalende Sint-Pieter-en-Pauluskerk was oorspronkelijk ook een kerk van de jezuïeten, gebouwd als pelgrimskerk ter ere van de heilige Franciscus Xaverius. In 1773 werd de kerk overgedragen aan de parochie Sint-Pieter-en-Paulus.
In 1868 vestigt de religieuze orde zich opnieuw in Mechelen. Eerst in onder meer een kapel aan het station en de Schuttersvest. In 1900 neemt de jezuïetenorde de kerk ‘Onze-Lieve-Vrouw-Van-Leliëndaal’ in gebruik (destijds eigendom van de stad) en in 1901 kopen ze ook het naastgelegen gebouw en de gebouwen in de Korte Schipstraat van de Witte Paters. In de loop der jaren ontplooiden ze daar verschillende activiteiten (1):
- dagelijkse eucharistie in de weekkapel
- weekendvieringen op zaterdagavond en zondag
- publicaties van vzw Kerk en Wereld (Kleopas) tot 2012
- geestelijke begeleiding (Ignatiaanse spiritualiteit)
- …… zie ook https://www.jezuieten.org/wat-we-doen/
Na 15 september..
Eén van de paters blijft wel enkele dagen per week actief in Mechelen en zal ook de geloofsgemeenschap die nu nog samenkomt in Leliëndaal voorgaan in de kapel van het Pastoraal Centrum op de 1e zondag van de maand om 11u30.
De kerk wordt sinds september 2023 ook gebruikt voor vieringen van de nieuwe ‘Kerk van de Nazarener‘. Deze geloofsgemeenschap is in gesprek met de stadsdiensten en hoopt nog enige tijd in Leliëndaal te kunnen blijven. In januari 2024 werd de oecumenische viering nog in de Jezuïetenkerk gehouden waarbij pater Philip De Bruyne als cantor optrad. Verwacht wordt dat de kerk ook na 15 september toegankelijk blijft voor bezoek, weliswaar op de uren dat de vrijwilligers van vzw Torens aan de Dijle aanwezig zijn: elke dag behalve op maandag tussen 13u en 17u (of 16u in de winterperiode).
Korte Geschiedenis van de kerk
- Priorin Maria Boonen van de Norbertinessenpriorij OLV van Leliëndaal in Hombeek (er is daar nog steeds een dorpshuis Leliëndaal en een Leliëndaalstraat.) koopt in 1592 koopt het refugium van de norbertijnen in de Bruul (2).
Na de oprichting van een kapel en aanpassing van de refugiegebouwen tot een klooster nemen de norbertinessen er hun intrek in 1602. Ze geven de opdracht voor de bouw van de Kloosterkerk (1662-1672) aan beeldhouwer en architect Lucas Faydherbe. Het is zijn eerste grote bouwopdracht in Mechelen. - 1786 het klooster in gebruik door de Mechelse ursulinen (na afschaffing kloosterorden).
- 1798 openbare verkoop van alle kunstschatten ; kerk dient als magazijn en schrijnwerkerij.
- 1808 de kerk wordt opnieuw gebruikt voor de eredienst.
- 1825 een deel van de kerk wordt gebruikt als ziekenzaal voor de ouderlingen.
- 1834 vestiging van de theologische faculteit der katholieke universiteit in het gebouw links van de kerk, de zogenaamde Residentie van Onze-Lieve-Vrouw van Leliëndaal. Dit gebouw werd van 1836 tot 1890 ingenomen door de voorbereidende afdeling van het Klein Seminarie, daarna door de witte paters en in 1900-1901 samen met de kerk aangekocht door de jezuïeten, die het gebouw in 1957 vervingen door een nieuwbouw.
- Zij wijzigden de inrichting van de kerk: het hoogaltaar kwam aan de tegenoverliggende zijde te liggen. (architect Philippe Van Boxmeer).
- De voormalige priorij is sinds 1938 beschermd als monument.
- Door een brand in 1940 is het kerkdak beschadigd en een nooddak aangebracht (definitief hersteld in 1969)
- 2014 Restauratie voorgevel beeldengroep Maria
Lees uitgebreider op https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/3851
Meer beelden in de virtuele rondleiding op https://visit.mechelen.be/onze-lieve-vrouw-van-leliendaalkerk
(1) Lees ook het interview dat Jan Smets jaren geleden had met pater Jezuïet Maurits Delbaere:
www.mechelenblogt.be/2013/03/laatste-mechelse-jezuiet-12 en
www.mechelenblogt.be/2013/03/laatste-mechelse-jezuiet-22
(2) De refugie van de abdij van Sint Michiels uit Antwerpen (een norbertijnenabdij) bestond reeds in 1416 en wordt als volgt omschreven: ‘ Zoo vond men in den Brul, de refugie der abdy van Averbode ….. en die der abdy van S. Michiels te Antwerpen, daerna het klooster der nonnen van Leliëndael geworden ‘ (bron: Luc Croonen op MechelenBlogt)